Dava Çeşitleri (Madde 105-113) | 6100 SAY.HMK

İKİNCİ KISIM

Dava Çeşitleri, Dava Şartları ve İlk İtirazlar

BİRİNCİ BÖLÜM

Dava Çeşitleri

Eda davası

MADDE 105- (1) Eda davası yoluyla mahkemeden, davalının, bir şeyi vermeye veya yapmaya yahut yapmamaya mahkûm edilmesi talep edilir.

Tespit davası

MADDE 106- (1) Tespit davası yoluyla, mahkemeden, bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığının ya da yokluğunun yahut bir belgenin sahte olup olmadığının belirlenmesi talep edilir.

(2) Tespit davası açanın, kanunlarda belirtilen istisnai durumlar dışında, bu davayı açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararı bulunmalıdır.

(3) Maddi vakıalar, tek başlarına tespit davasının konusunu oluşturamaz.

Belirsiz alacak ve tespit davası

MADDE 107– (1) Davanın açıldığı tarihte alacağın miktarını yahut değerini tam ve kesin olarak belirleyebilmesinin kendisinden beklenemeyeceği veya bunun imkânsız olduğu hâllerde, alacaklı, hukuki ilişkiyi ve asgari bir miktar ya da değeri belirtmek suretiyle belirsiz alacak davası açabilir.

(2) Karşı tarafın verdiği bilgi veya tahkikat sonucu alacağın miktarı veya değerinin tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda davacı, iddianın genişletilmesi yasağına tabi olmaksızın davanın başında belirtmiş olduğu talebini artırabilir.

(3) Ayrıca, kısmi eda davasının açılabildiği hâllerde, tespit davası da açılabilir ve bu durumda hukuki yararın var olduğu kabul edilir.

İnşaî dava

MADDE 108- (1) İnşaî dava yoluyla, mahkemeden, yeni bir hukuki durum yaratılması veya mevcut bir hukuki durumun içeriğinin değiştirilmesi yahut onun ortadan kaldırılması talep edilir.

(2) Bir inşaî hakkın, dava yoluyla kullanılmasının zorunlu olduğu hâllerde, inşaî dava açılır.

(3) Kanunlarda aksi belirtilmedikçe, inşaî hükümler, geçmişe etkili değildir.

Kısmi dava

MADDE 109- (1) Talep konusunun niteliği itibarıyla bölünebilir olduğu durumlarda, sadece bir kısmı da dava yoluyla ileri sürülebilir.

(2) Talep konusunun miktarı, taraflar arasında tartışmasız veya açıkça belirli ise kısmi dava açılamaz.

(3) Dava açılırken, talep konusunun kalan kısmından açıkça feragat edilmiş olması hâli dışında, kısmi dava açılması, talep konusunun geri kalan kısmından feragat edildiği anlamına gelmez.

Davaların yığılması

MADDE 110- (1) Davacı, aynı davalıya karşı olan, birbirinden bağımsız birden fazla asli talebini, aynı dava dilekçesinde ileri sürebilir. Bunun için, birlikte dava edilen taleplerin tamamının aynı yargı çeşidi içinde yer alması ve taleplerin tümü bakımından ortak yetkili bir mahkemenin bulunması şarttır.

Terditli dava

MADDE 111- (1) Davacı, aynı davalıya karşı birden fazla talebini, aralarında aslilik-ferîlik ilişkisi kurmak suretiyle, aynı dava dilekçesinde ileri sürebilir. Bunun için, talepler arasında hukuki veya ekonomik bir bağlantının bulunması şarttır.

(2) Mahkeme, davacının asli talebinin esastan reddine karar vermedikçe, fer’î talebini inceleyemez ve hükme bağlayamaz.

Seçimlik dava

MADDE 112- (1) Seçimlik borçlarda, seçim hakkı kendisine ait olan borçlu veya üçüncü kişinin bu hakkı kullanmaktan kaçınması hâlinde, alacaklı seçimlik dava açabilir.

(2) Seçimlik davada mahkeme, talebin hukuka uygun olduğu sonucuna varırsa, seçimlik mahkûmiyet hükmü verir.

(3) Seçimlik mahkûmiyet hükmünü cebrî icraya koyan alacaklı, takibinin konusunu, mahkûmiyet hükmünde yer alan edimlerden birine hasretmek zorundadır. Ancak, bu durum, borçlunun, diğer edimi ifa etmek suretiyle borcundan kurtulma hakkını ortadan kaldırmaz.

Topluluk davası

MADDE 113- (1) Dernekler ve diğer tüzel kişiler, statüleri çerçevesinde, üyelerinin veya mensuplarının yahut temsil ettikleri kesimin menfaatlerini korumak için, kendi adlarına, ilgililerin haklarının tespiti veya hukuka aykırı durumun giderilmesi yahut ilgililerin gelecekteki haklarının ihlal edilmesinin önüne geçilmesi için dava açabilir.
————————————————————————————————————————————————————-

6100 SAYILI HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU FİHRİSTİ (*)

BİRİNCİ KISIM Genel Hükümler	Birinci Bölüm	Görev, Yetki ve Yargı Yeri Belirlenmesi (Madde 1-23) | 6100 SAY.HMK
	İkinci Bölüm	Yargılamaya Hâkim Olan İlkeler ( Madde 24-33) | 6100 SAY.HMK
	Üçüncü Bölüm	Hâkimin Yasaklılığı, Reddi ve Hukuki Sorumluluğu ( Madde 34-49) | 6100 SAY.HMK
	Dördüncü Bölüm	Taraflar ve Davaya Katılan Üçüncü Kişiler ( Madde 50-83) | 6100 SAY.HMK
	Beşinci Bölüm	Teminat (Madde 84-89) | 6100 SAY.HMK
	Altıncı Bölüm	Süreler, Eski Hâle Getirme ve Adli Tatil ( Madde 90-104) | 6100 SAY.HMK
İKİNCİ KISIM Dava Çeşitleri, Dava Şartları ve İlk İtirazlar	Birinci Bölüm	Dava Çeşitleri ( Madde 105-113) | 6100 SAY.HMK
	İkinci Bölüm	Dava Şartları ve İlk İtirazlar ( Madde 114-117) | 6100 SAY.HMK
ÜÇÜNCÜ KISIM Yazılı Yargılama Usulü	Birinci Bölüm	Davanın Açılması ( Madde 118-125) | 6100 SAY.HMK
	İkinci Bölüm	Cevap Dilekçesi ( Madde 126-135) | 6100 SAY.HMK
	Üçüncü Bölüm	Cevaba Cevap ve İkinci Cevap Dilekçesi ( Madde 136-136) | 6100 SAY.HMK
	Dördüncü Bölüm	Ön İnceleme ( Madde 137-142) | 6100 SAY.HMK
	Beşinci Bölüm	Tahkikat ve Tahkikat Sırasındaki Özel Durumlar ( Madde 143-183) | 6100 SAY.HMK
	Altıncı Bölüm	Tahkikatın Sona Ermesi ve Sözlü Yargılama ( Madde 184-186) | 6100 SAY.HMK
DÖRDÜNCÜ KISIM İspat ve Deliller	Birinci Bölüm	Genel Hükümler ( Madde 187-198) | 6100 SAY.HMK
	İkinci Bölüm	Belge ve Senet ( Madde 199-224) | 6100 SAY.HMK
	Üçüncü Bölüm	Yemin ( Madde 225-239) | 6100 SAY.HMK
	Dördüncü Bölüm	Tanık ( Madde 240-265) | 6100 SAY.HMK
	Beşinci Bölüm	Bilirkişi İncelemesi ( Madde 266-287) | 6100 SAY.HMK
	Altıncı Bölüm	Keşif ( Madde 288-292) | 6100 SAY.HMK
	Yedinci Bölüm	Uzman Görüşü ( Madde 293-293) | 6100 SAY.HMK
BEŞİNCİ KISIM Hüküm ve Davaya Son Veren Taraf İşlemleri	Birinci Bölüm	Hüküm ( Madde 294-303) | 6100 SAY.HMK
	İkinci Bölüm	Hükmün Tashihi ve Tavzihi ( Madde 304-306) | 6100 SAY.HMK
	Üçüncü Bölüm	Davaya Son Veren Taraf İşlemleri ( Madde 307-315) | 6100 SAY.HMK
ALTINCI KISIM Basit Yargılama Usulü		Basit yargılama usulüne tabi dava ve işler ( Madde 316-322) | 6100 SAY.HMK
YEDİNCİ KISIM Yargılama Giderleri ve Adli Yardım	Birinci Bölüm	Yargılama Giderleri ( Madde 323-333) | 6100 SAY.HMK
	İkinci Bölüm	Adli Yardım ( Madde 334-340) | 6100 SAY.HMK
SEKİZİNCİ KISIMKanun Yolları	Birinci Bölüm	İstinaf ( Madde 341-360) | 6100 SAY.HMK
	İkinci Bölüm	Temyiz ( Madde 361-373) | 6100 SAY.HMK
	Üçüncü Bölüm	Yargılamanın İadesi ( Madde 374-381) | 6100 SAY.HMK
DOKUZUNCU KISIM Çekişmesiz Yargı		Çekişmesiz Yargı ( Madde 382-388) | 6100 SAY.HMK
ONUNCU KISIMGeçici Hukuki Korumalar	Birinci Bölüm	İhtiyati Tedbir ( Madde 389-399) | 6100 SAY.HMK
	İkinci Bölüm	Delil Tespiti ve Diğer Geçici Hukuki Korumalar ( Madde 400-406) | 6100 SAY.HMK
ONBİRİNCİ KISIMTahkim		Tahkim ( Madde 407-444) | 6100 SAY.HMK
ONİKİNCİ KISIMSon Hükümler	Bu Kanunun Yürülük Tarihi	Son Hükümler ( Madde 445-452) | 6100 SAY.HMK

—————————————————————————————————————————————————–

(*) 4 Şubat 2011 CUMA Günü 27836 sayılı Resmî Gazetede Yayınlanmıştır.

Kanun No. 6100 TBMM Kabul Tarihi: 12/1/2011