BAŞVURU ŞEKLİ; ----------------------------- Bu Form Bilanço Hesaplarını Düzenleme ve Beyan Etme Amaçlıdır!; Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31/12/2010 tarihi itibarıyla düzenleyecekleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan: -Kasa mevcutlarını ve -İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın son iş günü olan 31/5/2011 (Yeni BKK Göre Bu Tarih 30/06/ 2011 Olarak belirlendi) tarihine (bu tarih dahil) kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebileceklerdir (Ek: 22). Kanunun 11 inci maddesinin ikinci fıkrası hükümleri uyarınca verilmesi gereken ve elektronik ortamda gönderilebilen beyannamenin, kurumlar vergisi beyannamelerini elektronik ortamda göndermek zorunda olan mükellefler tarafından 340 ve 346 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde belirtilen usul ve esaslar doğrultusunda elektronik ortamda gönderilmesi zorunludur. Elektronik ortamda beyanname ve bildirim verme zorunluluğu bulunmayanlarca, söz konusu beyan kurumlar vergisi mükellefiyeti yönünden bağlı olunan vergi dairelerine kağıt ortamında yapılabilecektir. (6111 Sayılı Kanun Genel Tebliğ Seri No: 1) DETAY AÇIKLAMALAR: A-KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN KASA MEVCUDU VE ORTAKLARDAN ALACAKLARIN BEYANI B-KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN EMTİA (TİCARİ MAL-STOK) Sırasıyla inceleyelim: -------------------------------- A-KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN KASA MEVCUDU VE ORTAKLARDAN ALACAKLARIN BEYANI 6111 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü ile bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükelleflerine, 31/12/2010 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ile işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltmeleri ve böylece kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirmeleri imkanı verilmiştir. 1- Kapsam Bu hüküm, sadece bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükelleflerini kapsamaktadır. 2- Bilanço Düzenleme ve Beyan Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31/12/2010 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan -Kasa mevcutlarını ve -İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın son iş günü olan 31/5/2011 (Yeni BKK Göre Bu Tarih 30/06/ 2011 Olarak belirlendi) tarihine (bu tarih dahil) kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebileceklerdir (Ek: 22). Kanunun 11 inci maddesinin ikinci fıkrası hükümleri uyarınca verilmesi gereken ve elektronik ortamda gönderilebilen beyannamenin, kurumlar vergisi beyannamelerini elektronik ortamda göndermek zorunda olan mükellefler tarafından 340 ve 346 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde belirtilen usul ve esaslar doğrultusunda elektronik ortamda gönderilmesi zorunludur. Elektronik ortamda beyanname ve bildirim verme zorunluluğu bulunmayanlarca, söz konusu beyan kurumlar vergisi mükellefiyeti yönünden bağlı olunan vergi dairelerine kağıt ortamında yapılabilecektir. İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarının belirlenmesinde, tek düzen hesap planında yer alan '131. Ortaklardan Alacaklar' ve '231. Ortaklardan Alacaklar' toplamından '331. Ortaklara Borçlar' ve '431. Ortaklara Borçlar' toplamının çıkarılması sonucunda kalan net tutar dikkate alınacaktır. Söz konusu beyan sonucunda aşağıdaki esaslara göre kayıtlar düzeltebilecektir. 3- Vergisel Yükümlülükler ve Muhasebe Kayıtları Bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve ortaklardan alacaklar tutarlarını düzeltmek için beyanda bulunan mükellefler, beyan edilen tutarlar üzerinden % 3 oranında vergi hesaplayacak ve hesaplanan vergiyi beyanname verme süresi içinde ödeyeceklerdir. Söz konusu tutarların beyanı üzerine, defter kayıtlarının düzeltilmesi gerekeceği tabiidir. Örnek 5- (A) Anonim Şirketinin, 31/12/2010 tarihi itibarıyla düzenlediği bilançosunda kasa hesabında 150.000 TL görünmekle birlikte fiilen kasada bulunmayan tutar 145.000 TL'dir. Şirketin dönem içindeki faaliyetleri sonucunda, beyan tarihi olan 15/4/2011 tarihi itibarıyla kasa mevcudu 200.000 TL olarak görülmektedir. Anılan mükellef, her ne kadar beyan tarihi itibarıyla kasa mevcudu 200.000 TL olsa da, 31/12/2010 tarihli bilançosunu baz almak suretiyle bu tarih itibarıyla var olan kasa mevcudu içinde fiilen kasada bulunmayan tutarları esas alacak, bu tutarın 145.000 TL olması nedeniyle, bu tutarı beyan edecek ve beyan edilen tutar üzerinden hesaplanan vergiyi beyanname verme süresi sonuna (31/5/2011 (Yeni BKK Göre Bu Tarih 30/06/ 2011 Olarak belirlendi) tarihine) kadar ödeyecektir. Bu çerçevede; Beyan tutarı: 145.000 TL Hesaplanan vergi: (145.000 x %3=) 4.350 TL Beyanla ilgili muhasebe kayıtları da aşağıdaki şekilde olacaktır. - Bilançoda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan kasa mevcudunun, kasa hesabından düşülmesi: ___________________________15/4/2011__________________________ 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE 145.000 TL ZARARLAR (6111 sayılı Kanunun 11/2 Maddesi) (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) 100 KASA 145.000 TL ___________________________ / ________________________________ - Verginin hesaplanması: ___________________________15/4/2011__________________________ 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE 4.350 TL ZARARLAR (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 4.350 TL ___________________________ / ________________________________ - Bilançoda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan kasa mevcudundan kaynaklanan giderlerin nazım hesaplara (kanunen kabul edilmeyen gider olarak) kaydı: ___________________________15/4/2011__________________________ 950 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN 149.350 TL GİDERLER 951 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN 149.350 TL GİDERLER ALACAKLI HESABI ___________________________ / ________________________________ Örnek 6- (K) Anonim Şirketinin, 31/12/2010 tarihi itibarıyla düzenlediği bilançosunda kasa hesabında 200.000 TL görünmekte olup, dönem içindeki faaliyetleri sonucunda, beyan tarihi olan 28/3/2011 tarihi itibarıyla kasa mevcudu 110.000 TL'dir. Anılan mükellef, her ne kadar, 31/12/2010 tarihli bilançosunu baz almak suretiyle bu tarih itibarıyla var olan kasa mevcudu 200.000 TL olsa da, beyan tarihi itibarıyla kasa mevcudu 110.000 TL olduğundan, fiilen kasada bulunmayan kısım esas alınmak suretiyle en fazla bu tutar (110.000 TL) kadar beyanda bulunabilecektir. Bu tutarın 100.000 TL'lik kısmının kasada fiilen bulunmadığı varsayıldığında beyan edilecek tutar ve üzerinden hesaplanacak vergi aşağıdaki gibi olacaktır. Beyan tutarı: 100.000 TL Hesaplanan vergi: (100.000 x %3=) 3.000 TL Beyanla ilgili muhasebe kayıtları da aşağıdaki şekilde olacaktır. - Bilançoda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan kasa mevcudunun, kasa hesabından düşülmesi: ___________________________28/3/2011__________________________ 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE 100.000 TL ZARARLAR (6111 sayılı Kanunun 11/2 Maddesi) (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) 100 KASA 100.000 TL ___________________________ / ________________________________ - Verginin hesaplanması: ___________________________28/3/2011__________________________ 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE 3.000 TL ZARARLAR (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 3.000 TL ___________________________ / ________________________________ - Bilançoda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan kasa mevcudundan kaynaklanan giderlerin nazım hesaplara (kanunen kabul edilmeyen gider olarak) kaydı: ___________________________28/3/2011 _________________________ 950 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN 103.000 TL GİDERLER 951 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN 103.000 TL GİDERLER ALACAKLI HESABI ___________________________ / ________________________________ Örnek 7- (C) Anonim Şirketinin, 31/12/2010 tarihli bilançosunda ortaklardan alacak ve ortaklara borç tutarları, bilanço hesapları itibarıyla aşağıdaki gibi olup, beyan tarihi olan 1/4/2011 tarihi itibarıyla bu tutarların değişmediği varsayılmıştır. - 131. Ortaklardan Alacaklar hesabı 150.000 TL - 231. Ortaklardan Alacaklar hesabı 75.000 TL - 331. Ortaklara Borçlar hesabı (85.000) TL - 431. Ortaklara Borçlar hesabı (60.000) TL Bu çerçevede; Beyan tutarı: [(150.000+75.000)-(85.000+60.000)=] 80.000 TL Hesaplanan vergi: (80.000 x %3=) 2.400 TL olacaktır. Anılan mükellef, söz konusu tutarı beyan edecek ve beyan edilen tutar üzerinden hesaplanan vergiyi beyanname verme süresinde ödeyecektir. Beyanla ilgili muhasebe kayıtları aşağıdaki şekilde olacaktır. - Bilançoda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan ortaklardan alacakların düşülmesi: ___________________________1/4/2011____________________________ 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE 80.000 TL ZARARLAR (6111 sayılı Kanunun 11/2 Maddesi) (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) 131 ORTAKLARDAN ALACAKLAR 65.000 TL 231 ORTAKLARDAN ALACAKLAR 15.000 TL ___________________________ / ________________________________ - Verginin hesaplanması: ___________________________1/4/2011___________________________ 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE 2.400 TL ZARARLAR (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 2.400 TL ___________________________ / ________________________________ - Bilançoda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan ortaklardan alacaklardan kaynaklanan giderlerin nazım hesaplara (kanunen kabul edilmeyen gider olarak) kaydı: ___________________________1/4/2011___________________________ 950 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN 82.400 TL GİDERLER 951 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN 82.400 TL GİDERLER ALACAKLI HESABI ___________________________ / ________________________________ Örnek 8- (Y) Limited Şirketinin, 31/12/2010 tarihli bilançosunda ortaklardan alacak ve borç tutarları bilanço hesapları itibarıyla aşağıdaki gibidir. - 231. Ortaklardan Alacaklar hesabı 200.000 TL - 431. Ortaklara Borçlar hesabı (80.000) TL Beyan tarihi itibarıyla ise ortaklardan alacak ve borç tutarları şu şekildedir. - 131. Ortaklardan Alacaklar hesabı 50.000 TL - 231. Ortaklardan Alacaklar hesabı 180.000 TL - 331. Ortaklara Borçlar hesabı (100.000) TL Bu çerçevede, beyan tarihi itibarıyla ortaklardan (net) alacak tutarı; [(50.000+180.000)-(100.000)=] 130.000 TL olsa da 31/12/2010 tarihi itibarıyla ortaklardan (net) alacak tutarı; (200.000-80.000=) 120.000 TL'dir. Buna göre; Beyan tutarı: (200.000-80.000=) 120.000 TL Hesaplanan vergi: (120.000 x %3=) 3.600 TL olacaktır. Anılan mükellef, söz konusu tutarı beyan edecek ve beyan edilen tutar üzerinden hesaplanan vergiyi beyanname verme süresinde ödeyecektir. Beyanla ilgili muhasebe kayıtları aşağıdaki şekilde olacaktır. - Bilançoda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan ortaklardan alacakların düşülmesi: ___________________________ / ________________________________ 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE 120.000 TL ZARARLAR (6111 sayılı Kanunun 11/2 Maddesi) (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) 131 ORTAKLARDAN ALACAKLAR 50.000 TL 231 ORTAKLARDAN ALACAKLAR 70.000 TL ___________________________ / ________________________________ - Verginin hesaplanması: ___________________________ / ________________________________ 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE 3.600 TL ZARARLAR (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 3.600 TL ___________________________ / ________________________________ - Bilançoda görülmekle birlikte işletmede bulunmayan ortaklardan alacaklardan kaynaklanan giderlerin nazım hesaplara (kanunen kabul edilmeyen gider olarak) kaydı: ___________________________ / ________________________________ 950 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN 123.600 TL GİDERLER 951 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN 123.600 TL GİDERLER ALACAKLI HESABI ___________________________ / ________________________________ 4- Diğer Hususlar a) 6111 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin ikinci fıkrası kapsamında ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmeyecektir. b) Bu kapsamda beyan edilen tutarlar ile ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmeyecektir. c) Kurumlar vergisi mükelleflerince 6111 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, yapılan beyanla ilgili olarak söz konusu tutarların ortaklara dağıtılıp dağıtılmadığına bakılmaksızın kar dağıtımına bağlı vergi kesintisine yönelik ilave bir tarhiyat yapılmayacaktır. Not:Aşağıdaki açıklama form dilekçesi olarak verilmeyecektir!Sadece Muhasebe kayıtlarına intikal edilerek genel beyana tabii olarak dikkate alınacaktır.! B-KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN EMTİA (TİCARİ MAL-STOK) 6111 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin birinci fıkrası hükmü ile gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine kayıtlarında yer aldığı halde işletmelerinde mevcut olmayan emtialarını, bu Kanunun yayımlandığı ayı izleyen üçüncü ayın son iş günü olan 31/5/2011 (Yeni BKK Göre Bu Tarih 30/06/ 2011 Olarak belirlendi) tarihine (bu tarih dahil) kadar fatura düzenlemeleri ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirmeleri ve böylece kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirmeleri imkanı verilmiştir. 1- Kapsam Bu hüküm, bütün gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerini kapsamaktadır. Uygulama kapsamına; ferdi işletmeler, adi ortaklıklar, kollektif şirketler, adi komandit şirketler ile sermaye şirketleri, kooperatifler, iktisadi kamu müesseseleri, dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler ve iş ortaklıkları dahil bulunmaktadır. 2- Belge Düzeni Madde kapsamında düzenlenecek faturalarda alıcıya ilişkin bilgiler yerine, “Muhtelif Alıcılar (6111 sayılı Kanunun 11/1 maddesi çerçevesinde düzenlenmiştir)” ibaresi yazılacaktır. 3- Değer Tespiti Faturada yer alacak bedel, söz konusu emtia ile aynı neviden olan emtiaların gayri safi kar oranı dikkate alınarak tespit edilecektir. Gayri safi kar oranının yasal kayıtlardan tespit edilemediği hallerde, mükellefin bağlı olduğu meslek odalarının belirleyeceği oranlar esas alınacaktır. 4- Vergisel Yükümlülükler ve Muhasebe Kayıtları a) Bilanço Esasına Göre Defter Tutan Mükellefler Yukarıda açıklanan şekilde faturalanan ve yasal defterlere kaydedilen emtia ile ilgili işlemler, normal satış işlemlerinden bir farklılık arz etmemektedir. Faturada emtianın tabi olduğu oranda KDV hesaplanacak ve ilgili dönem beyannamesine dahil edilecektir. Satış hasılatı yıllık gelir veya kurumlar vergisi matrahının hesaplanmasında da dikkate alınacaktır. Fatura bedeli “600 Yurtiçi Satışlar”, faturada hesaplanan katma değer vergisi de “391 Hesaplanan KDV” hesabına alacak yazılmak suretiyle kayıtlara intikal ettirilecektir. Bu hesapların karşılığını teşkil edecek borçlu hesap uygulamayı yapan mükellefçe gerçeğe uygun olarak tespit edilecektir. Gerçek durum ile kayıtlar arasındaki farklılık, faturasız satışlardan kaynaklanmakta olup faturasız satılan malların karşılığında işletme kalemlerinden birinde artış olması gerekmektedir. Bu artış nakit para, banka, alacak senedi, çek ve benzeri değerler şeklinde olabilir. Dolayısıyla, mal çıkışı karşılığında aktif değer olarak işletmede ne varsa veya işletmede beyan tarihinde bu artış ne olarak görülüyorsa, buna ilişkin hesaplara kayıt yapılması gerekmektedir. Aktif hesaplarda meydana gelen artışın herhangi bir şekilde tespit edilememesi halinde “689 Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar” (Beyannamenin düzenlenmesi sırasında kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınacaktır) hesabına borç kaydı yapılacaktır. Örnek 4- (Y) Limited Şirketi, kayıtlarında yer aldığı halde stoklarında mevcut olmayan emtialarını faturalandırarak kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirmek istemektedir. Şirketin, ticaretini yaptığı genel oranda KDV’ye tabi olan (A) malının kayıtlarda bulunan ancak stoklarda yer almayan miktarı 20 ton olup kendi kayıtlarına göre bu malın birim maliyeti 15 TL/Kg ve gayrisafi karlılık oranı ise %10’dur. (Y) Limited Şirketi bu mala ilişkin düzenleyeceği faturada 330.000 TL satış bedeli ve 59.400 TL KDV gösterecektir. Düzenlenen bu faturanın muhasebe kayıtlarına intikali aşağıdaki şekilde olacaktır. ________________________________ / ____________________________ 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİD. VE ZAR 389.400 TL (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) 600 YURTİÇİ SATIŞLAR 330.000 TL (6111 sayılı Kanunun 11/1 maddesi) 391 HESAPLANAN KDV 59.400 TL ________________________________ / _____________________________ - Giderlerin nazım hesaplara (kanunen kabul edilmeyen gider olarak) kaydı: ___________________________ / ________________________________ 950 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN 389.400 TL GİDERLER 951 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN 389.400 TL GİDERLER ALACAKLI HESABI ___________________________ / ________________________________ Bu kayıtta yer alan 689 numaralı hesap yerine gerçek duruma uygun olması halinde diğer hesaplardan; kasa, bankalar, alınan çekler, alıcılar veya alacak senetleri hesaplarından biri kullanılabilecektir. Örneğin, kayıtsız yapılan satış karşılığında alacak senedi alınmış olması halinde kayıt aşağıdaki şekilde olacaktır. ________________________________ / __________________________ 121 ALACAK SENETLERİ 389.400.-TL 600 YURTİÇİ SATIŞLAR 330.000.-TL (6111 sayılı Kanunun 11/1 maddesi) 391 HESAPLANAN KDV 59.400.-TL ________________________________ / __________________________ Fatura düzenlenmek suretiyle bu bölümde açıklandığı şekilde hasılatı kayıtlara intikal ettirilen emtianın daha önceki dönemlerde satıldığının tespit edilmesi halinde, düzeltmeye tabi tutulmuş stoklarla ilgili olarak geçmişe yönelik tarhiyat yapılmayacağı gibi ceza ve faiz de uygulanmayacaktır. b) İşletme Hesabı Esasına Göre Defter Tutan Mükellefler Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan emtialar nedeniyle düzenlenen faturalar, işletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerce yasal defterlerine, hasılat olarak kaydedilecektir. 5- Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Mevcut Olmayan Emtianın Bs Formu Karşısındaki Durumu 6111 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin birinci fıkrasına göre kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan emtia nedeniyle düzenlenen faturalar, Bs formu vermek zorunda olan mükelleflerce, Bs formu ile bildirilmek zorundadır. Söz konusu bildirim işlemi, Bs formunun “Soyadı/Adı Unvanı” bölümüne “Muhtelif Alıcılar (6111 sayılı Kanun Madde 11/1)”, “Vergi Kimlik Numarası” bölümüne (4444 444 444) yazılmak suretiyle yapılacaktır. (6111 Sayılı Kanun Genel Tebliğ Seri No: 1)